Diëtist aan het woord
De regie in eigen hand!
Door: Fanny KaarsemakerSommige patiënten beginnen het gesprek wel eens door te zeggen ‘en dan ga jij me nu zeker vertellen wat ik allemaal moet eten’. De ene persoon bedoelt dat positief en wilt graag heel concreet weten wat hij/zij kan eten. De ander bedoelt dit meer betuttelend en vind het geen fijn idee dat een ander beslist wat hij/zij eet. Gelukkig voor deze persoon doen we dat ook eigenlijk niet, althans, ik niet. Ik kan natuurlijk alleen voor mezelf spreken maar weet van de meeste collega’s dat ze er ook zo in staan. Wat wij geven is een advies; handvatten en mogelijkheden om de gezondheid te verbeteren. Wat de patiënt daarmee doet, is een eigen keuze die ik nooit zal veroordelen. Past een advies niet, bijvoorbeeld vanwege smaakvoorkeur, religie of fysieke aandoeningen (of andere reden), dan gaan we samen opzoek naar wat wel past.
Ik illustreer dit graag met een voorbeeld. Laatst was ik bij een patiënt die vanuit het ziekenhuis een vochtbeperking, zoutbeperking en eiwitverrijkt advies had gekregen. Dhr was echter al op leeftijd en gaf bij mij aan, niet op een streng dieet te willen. Hij wilde juist genieten van de tijd die hij nog had en daar hoorde naar zijn idee soms wat zoute snacks en een borrel bij. Samen hebben we doorgenomen waar in zijn voeding het meeste zout- en vocht in zat, en hoe we daar een balans in konden vinden. Zo kon dhr toch zijn producten blijven eten, maar matigde hij wel zijn eetpatroon wat gunstig was voor zijn hart. Dhr heeft zo met behulp van mijn adviezen, zelf gekozen hoe hij zijn leefstijl wil vormgeven.
Een ander voorbeeld is wanneer iemand bijvoorbeeld afziet van het advies om sondevoeding te starten. Sondevoeding kan nodig zijn als de passage in de slokdarm verminderd is, als iemand geen vaste voeding binnenhoud of als iemand te verzwakt is om zelf voldoende te eten/drinken. Ondanks het advies van een arts of diëtist, heb je het recht om sondevoeding te weigeren. Je hebt altijd zelf de keuze wat er gebeurd met je lichaam. O.a. angst, een negatieve ervaring met sondevoeding of bepaalde principes kunnen redenen zijn waarom iemand ervoor kiest om sondevoeding te weigeren. Aan ons diëtisten dan wel de taak om een patiënt goed voor te lichten, eventuele angsten weg te nemen (voor zover mogelijk), consequenties te bespreken en principes te respecteren. Als na een goed gesprek de keuze blijft staan, gaan we op zoek naar het best mogelijke alternatief voor sondevoeding. Zo komen we er samen altijd uit.
Met deze voorbeelden probeer ik eigenlijk het gevoel van een deel van onze patiëntengroep weg te nemen, dat de diëtist je oplegt wat je wel of niet mag eten. Een goede diëtist zal altijd het gesprek met u aan gaan en proberen samen tot een advies op maat te komen.